EVN tiếp tục “lỗ dồn” 44.792 tỷ đồng và muốn đổ cho dân gồng lỗ

EVN tiếp tục “lỗ dồn” 44.792 tỷ đồng
và muốn đổ cho dân gồng lỗ

Dân Trần

 

Một doanh nghiệp độc quyền không thể lỗ nếu không có… “sâu mọt”. 

“44.792 tỷ đồng” là con số lỗ lũy kế mà Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa báo cáo. Nhưng thay vì chịu trách nhiệm, thay vì tìm ra nguyên nhân thất bại, Bộ Công Thương lại hồn nhiên đề xuất tính khoản lỗ này vào giá bán lẻ điện; nghĩa là bắt người dân gánh hết.

Thử hỏi, trên đời có cái doanh nghiệp nào “sướng” như EVN? Bán thứ hàng hóa thiết yếu nhất, không bao giờ sợ ế, không lo tồn kho, không có đối thủ cạnh tranh, độc quyền cả một thị trường rộng lớn… mà vẫn lỗ triền miên. Lỗ mà vẫn béo tốt, lỗ mà lương thưởng vẫn cao, lỗ mà sếp vẫn ngồi ghế xe sang, biệt thự, golf, tiệc tùng không thiếu.

Cái gọi là “lỗ” ở đây, thực chất chỉ là tấm màn che. Để họ đốt tiền của dân, tiền thuế, rồi báo lỗ. Báo lỗ để hợp thức hóa việc móc thêm tiền từ túi dân, để hợp thức hoá cho một đợt tăng giá điện mới. Cứ như một trò hề: quản lý dốt, điều hành kém, tham nhũng thì nhiều, nhưng đến cuối cùng, nạn nhân vẫn là người dân, là doanh nghiệp đang ngày ngày nai lưng trả tiền điện cắt cổ.

Cần nhắc lại rằng điện là thứ hàng hóa đặc biệt thiết yếu. Người dân và doanh nghiệp không có quyền chọn nhà cung cấp khác ngoài EVN. Thị trường này không hề có cạnh tranh, không hề có rủi ro ế hàng, không phải đi “tiếp thị bán điện”. Khách hàng luôn luôn ở đó, xếp hàng sẵn để trả tiền. Ở bất kỳ nền kinh tế bình thường nào, một doanh nghiệp độc quyền như thế gần như không thể lỗ. Thế nhưng EVN lại lỗ tới gần 45.000 tỷ đồng. Thì chỉ có một lời giải thích duy nhất là, tiền bị ăn chặn, bị thất thoát, bị bỏ túi quá nhiều.

Thật ra khi EVN báo lỗ thì người dân đã đoán trước được kịch bản Bộ Công Thương đề xuất cộng lỗ vào giá bán lẻ. Bởi EVN được coi là đứa con riêng của Bộ Công Thương. Đây không phải là lần đầu tiên. Bao nhiêu năm nay, mỗi khi EVN kêu khó, ngay lập tức có những cuộc họp bàn chuyện tăng giá điện. Họ nói tăng giá để bù đắp chi phí, để đảm bảo phát triển bền vững. Nhưng cái “bền vững” ở đây không phải là cho đất nước, cho nền kinh tế, mà cho cái bộ máy quản lý thối nát, béo tốt trên mồ hôi của dân.

Điện tăng giá thì hệ lụy dồn dập. Giá cả hàng hóa leo thang, doanh nghiệp sản xuất thêm khó khăn, người dân thêm khốn đốn. Một nền kinh tế đang chật vật mà còn phải oằn lưng trả tiền điện “bù lỗ” cho những kẻ bất tài, tham lam thì khác nào tự siết cổ mình? Cái gọi là “giải pháp” của Bộ Công Thương thực chất chỉ là hợp thức hóa thất bại, biến lỗi lầm của lãnh đạo EVN thành gánh nặng của toàn xã hội.

Đó là chưa nói chuyện CSVN đang từng bước ép dân đổi từ xe xăng sang xe điện. Tiền điện sẽ tăng là điều chắc chắn. Nhưng có đủ điện hay không thì chưa biết. Tức là họ độc quyền bán điện, nhưng họ không đáp ứng được nhu cầu điện của dân, thế là điện không đủ, điện trở nên quý hiếm thì điện lại càng tăng giá. Có thể nhìn trước một tương lai khủng hoảng xã hội nếu điện không đủ cho lượng xe lớn, mà giá điện thì ở trên trời.

Vậy tại sao không để tư nhân làm? Cùng là bán điện, nhưng ở những quốc gia có sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân, giá thành minh bạch hơn, chất lượng dịch vụ tốt hơn, và quan trọng nhất là không có chuyện lỗ triền miên kiểu EVN. Chỉ cần nhìn vào các doanh nghiệp tư nhân trong ngành năng lượng tái tạo, người ta vẫn có lãi, vẫn phát triển.

Thế thì cớ gì EVN, một tập đoàn khổng lồ, ôm trọn nguồn lực quốc gia lại lỗ triền miên? Câu trả lời quá rõ là vì cái bộ máy này tồn tại không phải để phục vụ dân, mà để phục vụ nhóm lợi ích. Bàn giao cho tư nhân thì còn gì để chia chác, để ăn trên ngồi trốc? Cho nên họ cố níu giữ, dù thất bại ê chề, dù cái bóng “lỗ” treo lơ lửng trên đầu dân tộc…

Dân Trần