VÌ SAO NGƯỜI DÂN CÚI ĐẦU CHÍCH SINOPHARM?

Người dân xếp hàng chờ tiêm vaccine Sinopharm của Trung Quốc tại TP HCM (ANH PHONG/BBC)

VÌ SAO NGƯỜI DÂN CÚI ĐẦU CHÍCH SINOPHARM? 

Theo Sài Gòn Báo

Lời bình của biên tập viên: có lẽ nếu quy lỗi, thì đó là lỗi từ những nhà quản trị thành phố này.

Tác giả Phạm Ánh Hồng, ‘dạo đầu’: ký sự (không hề) ngắn nơi tuyến đầu: ngày đầu triển khai tiêm sinopharm cho quận Tân Bình - 3 lần ém lệ. Lưu ý: bài viết này không đề cập đến vấn đề chọn hay không chọn loại vắc xin nào, não nằm trong đầu bạn, đừng dùng tay móc nó ra và đặt vào mồm người khác.

Sáng nay trước khi vào buổi đầu tiên tiêm Sinopharm cho bà con, team mình đã mường tượng rằng thể nào cũng rất vắng hoặc thậm chí không có ai thèm đến, rồi có đứa còn tưởng tượng sẽ bị chửi bới như trong cái clip được share bữa giờ, thế là mình phải lấy giấy viết thông báo dán ngoài cổng để bà con đỡ mất thời gian chờ đợi.

Nhưng khi vừa mở cổng bắt đầu làm việc, việc xảy ra ngoài sức dự liệu, số lượng người dân đến tiêm rất đông, có thể nói là đông nhất từ đầu chiến dịch tới giờ và điều ngạc nhiên nhất đó là hôm nay cũng chính là ngày mọi người xếp hàng ngay ngắn nhất, không tranh giành xin xỏ, không la hét, và không nói chuyện ồn ào như các buổi tiêm loại khác, cả sân trường mấy trăm con người im phăng phắc không tiếng động đến đáng sợ. Sao lại như vậy?

Để trả lời cho câu hỏi này, mình đã dành thời gian chú tâm vào khoảng 200 suất tiêm đầu tiên để xem phản ứng và cách mọi người tiếp nhận như thế nào. Và khi bắt đầu find out ra được, mình buồn đến ém lệ cả ngày trời.

Do tính chất yêu cầu từ nhân viên nhập liệu, mình cần phải ghi rõ nghề nghiệp để cung cấp thông tin thì các bạn có biết không, 90% nghề nghiệp được ghi trong tờ khai tiêm của hơn 500 con người đến tiêm hôm nay đa phần là: làm hồ, giúp việc, sinh viên, shipper, nội trợ, buôn bán, ve chai, và khoảng 50% trong con số 90% ở trên ghi là THẤT NGHIỆP, những “nghề nghiệp” chưa từng xuất hiện trong các ngày tiêm trước đây.

Lần mém khóc thứ nhất: khi mình ngước nhìn lên chủ nhân của những bộ hồ sơ “thất nghiệp” ấy, hỡi ôi các bạn còn quá trẻ, đa phần đều nhỏ tuổi hơn mình, ăn mặc và ứng xử cực kỳ trí thức.

Và do thấy sự khựng lại ngạc nhiên của mình, các bạn chủ động giải thích “dạ chị ơi, em mất việc 2 tháng nay rồi nên em ghi thất nghiệp” , “dạ chị ơi, em hiện đang không có việc làm do dịch nên em ghi thất nghiệp”...”dạ chị ơi....”, rồi khi mình ký giấy cho các bạn được vào tiêm, các bạn cúi gập người gần như 90 độ để cảm ơn, điều chưa từng có ở các ngày tiêm Astra và Moderna khác.

Cô Vũ Phương Anh (FB) - RFA

Tim mình thắt lại, phải chăng mình đã quá may mắn để thời điểm này vẫn còn kiếm được ra tiền mà vô tâm quên đi xung quanh các em ấy mất việc đang chạy vạy lo từng miếng ăn qua bữa, từng cắc bạc trả tiền thuê nhà và một suất được tiêm vắc xin bất kể nó là loại gì? Và phải chăng do các bạn hiện đang nằm ở tầng lớp “thấp nhất” của xã hội nên quyền lựa chọn không nằm nơi cửa các bạn?

Lần mém khóc thứ hai: phần nhiều độ tuổi hôm nay đến tiêm từ 1990 - 2003, rất trẻ nhưng có một vài những cô chú lớn tuổi như ba mẹ mình, và khi mình ngước lên nhìn một cô lớn tuổi và hỏi nghề nghiệp để ghi cô bảo cô làm ve chai, rồi cũng vài cô khác nói cô làm giúp việc hoặc làm thuê làm mướn, mình hỏi các cô để xác nhận xem các cô có biết hôm nay được tiêm loại gì không, cô bảo “cô biết, tiêm gì cũng được cháu ạ”.

Nhìn đôi bàn tay chai sần và bộ quần áo bạc màu rồi sau khi mình ký giấy cho các cô được vào tiêm, các cô cúi gập người gần như 90 độ để cảm ơn, điều cũng chưa từng có ở các ngày tiêm Astra và Moderna khác, mình đã phải cắn môi tập 2.

Phải chăng do các cô các chú là người nhập cư tỉnh lẻ, không có địa vị, không có công việc ổn định, sống chui rúc trong những dãy nhà trọ lao động chật hẹp chứ không phải vợ hay chồng của một công chức bình thường nên chỉ cần được tiêm bất kể loại gì đối với cô chú đã là cả một sự ân huệ?

Lần mém khóc thứ 3: chiều nay mình nhận một bộ hồ sơ từ một bạn nữ sinh năm 1997 ghi “Có” vào ô “đã từng tiếp xúc với người nhiễm Covid”, mình sợ em ấy đọc nhầm nên mình hỏi lại em tiếp xúc với ai? Em trả lời “dạ không, em chính là F0”. Thề, H giật mình không hề nhẹ vì em ấy đứng sát tầm 1m, nhưng mình vẫn bình tĩnh hỏi lại là có phải em đã hết bệnh rồi không, em bảo mình em đã chữa khỏi bệnh được 3 tuần rồi và giờ em xin được tiêm.

Cả khu nháo nhào, nhưng mình sợ mọi người làm quá lên mà kỳ thị em ấy giữa đông người nên mình bảo em ngồi chờ, đích thân mình sẽ mang hồ sơ em đi hỏi bác sĩ mà không để các bạn trẻ TNV khác đi vì mình sợ các bạn TNV còn nhỏ tuổi, không control được ứng xử và cảm xúc, sẽ la làng lên hoặc làm lố lên gây ảnh hưởng tâm lý cô bé ấy và mọi người xung quanh.

Sau khi hội ý bác sĩ thì người có tiền sử Covid trong vòng 6 tháng không được tiêm, mình quay lại nói nhỏ với em ấy điều này và khuyên em ấy về nhà, 6 tháng sau có đợt thì quay lại tiêm và không quên dặn em ấy giữ sức khỏe em nhé.

Cô bé lúc ấy ngồi co rúm vì sợ mọi người kỳ thị cộng với sợ không được tiêm, nhìn em nhỏ bé giữa một rừng con người chỉ chờ nhìn thấy F0 là sẽ như hổ đói lao vào miếng thịt kỳ thị là mình lại muốn ứa nước mắt, nếu không đang làm nhiệm vụ và không mặc đồ bảo hộ là mình đã lao đến ôm em vào lòng rồi, tự dưng thương em, thương một F0 đến lạ.

Phải chăng con người ta luôn có xu hướng cho dù mình ở tầng cao nhất hay thấp nhất cũng đều muốn nhìn một cá nhân khác yếu kém hơn mình hoặc bất hạnh hơn mình để mà hả hê và thêu dệt những câu chuyện buôn bạn bán phường? Để mà thỏa mãn cái bản ngã luôn muốn được công nhận “tiến hóa” hơn các cá thể khác? Rồi nếu một ngày nào đó “vòng quay may mắn” đó rơi vào mình thì bạn muốn mọi người sống sao? Đừng có cười những người đang ngã vì lúc mình ngã chẳng lẽ họ khóc?

Có một bộ phim tuyệt đỉnh của Tây Ban Nha – Platform. Khi mà những người ở tầng trên ăn uống thịnh soạn bừa phứa không quan tâm người ở tầng dưới có đói không, rồi khi chiếc bàn thức ăn đưa xuống những tầng sâu nhất thì chỉ còn xương xẩu nhưng lạ là các “tù nhân” tầng dưới ăn rất ngon lành những gì còn sót lại với một thái độ rất mãn nguyện.

H liên tưởng đến việc phải chăng sự chia sẻ và biết ơn những gì mình đang có chỉ xuất hiện với những người “không có gì”, “không sở hữu gì”, còn chúng ta, trong khi từng cá thể còn bận đồn đoán bình luận xem nên tiêm loại gì, chọn loại này, đừng chọn loại kia hoặc sẽ bài trừ những người tiêm “hàng Tàu” thì căn nhà kế bên chúng ta đang chờ từng bọc rau phân phát cứu trợ, hoặc họ chỉ cần được chọn đi tiêm thì có cả tiêm nước muối chắc họ cũng vẫn cúi gập 90 độ như thế .

Bạn xấu xí quá nhỉ, Hồng xấu xí quá nhỉ và chúng ta xấu xí quá nhỉ. Thảm họa này không làm cho chúng ta tồi tệ đâu bạn ạ, nó chỉ làm cho những phần tồi tệ có sẵn của chúng ta thể hiện ra ngoài thôi.

Cũng có thể mình là người đa sầu đa cảm quá mà đi feel giùm họ nhưng đã từng không ít lần cách đây vài năm tự cho mình “thượng đẳng” hơn những cá thể khác (mình dám thừa nhận, còn bạn thì sao?), mình hoàn toàn xấu hổ với background của người dân đi tiêm ngày hôm nay vì mình vẫn chưa thực tập đủ để biết mình may mắn đến dường nào so với họ khi vẫn có tiền để sống, vẫn có bạn bè và các mối quan hệ xung quanh đủ để nâng đỡ H trong những lúc loạn lạc, trong khi họ hoàn toàn không có một bàn tay nào đủ mạnh giữa đất Sài Thành này mà nương tựa vào.

Và hơn hết, mình đau lòng không phải vì vắc xin hôm nay là Sino mà vì cái cách mà xã hội này vận hành lên những số phận khác nhau dù cùng chung một dòng máu một màu da nó cay đắng quá, ánh mắt họ nhìn bọn áo xanh của mình hôm nay như những người “thượng đẳng”, những “đấng cứu thế” càng làm mình nghẹt thở và câu hỏi “chúng ta đã làm gì thế này” cứ lặp đi lặp lại trong đầu nguyên một ngày hôm nay.

Mình tâm sự với một người chị rằng hôm nay mình buồn, nhưng mình không biết buồn vì cái gì và trách ai vì nó không phải là câu chuyện của một tập thể cụ thể nào đó, nó hình thành từ mỗi lời nói vô tình góp gió thành bão, những hành xử vô thưởng vô phạt của chúng ta hàng ngày để từ đó định hình nên cái xã hội nhiễu nhương ngày nay, trách ai bây giờ, trách người bạn đang nhìn thấy trong gương nhà bạn đấy.

15/08/2021: Cảm ơn đời đã cho Hồng máu liều mà bước đi để rồi mình học được bài học lớn ngày hôm nay mà chắc mấy trăm con người kể cả team mình và bác sĩ, nhân viên, bảo vệ hôm nay cũng không ai đủ “rảnh” mà quan sát và học được như mình. Chỉ khi bạn rủ bỏ lớp áo “thượng đẳng” để nhận ra bạn và họ và chúng ta như nhau, bạn mới biết mình không “sạch” hơn họ là bao.

Phạm Ánh Hồng

Theo Sài Gòn Báo.