KHÔNG CHỈ LÀ NHỮNG ÁN TÙ
KHÔNG CHỈ LÀ NHỮNG ÁN TÙ
Tác giả: PHẠM THANH NGHIÊN
Chưa đầy 24 giờ sau khi kết án nhà báo Phạm Đoan Trang, trưa ngày 15 Tháng Mười Hai 2021, cái gọi là “Tòa án nhân dân” thành phố Hà Nội đã vội vã “dí” cho ông Trịnh Bá Phương 10 năm và bà Nguyễn Thị Tâm sáu năm tù giam. Ngoài ra, ông Phương và bà Tâm còn bị tuyên lần lượt năm và ba năm “tù nhà” mà luật pháp hiện hành gọi là “quản chế” sau khi mãn hạn tù. Cả hai nông dân kiêm nhà hoạt động nhân quyền “bất đắc dĩ” đều bị cáo buộc tội danh “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCN Việt Nam” theo điều 117- BLHS năm 2015.
Tôi gọi họ là những người hoạt động nhân quyền “bất
đắc dĩ” vì giống như nhiều người Việt Nam khác, họ nghĩ nhân
quyền là điều hiển nhiên đã có. Con người không cần đợi cho
đến lúc được sinh ra, mà ngay từ khi còn là một bào thai trong
lòng mẹ, vốn dĩ đã có nhân quyền rồi. Nếu người ta cứ để
những người nông dân như gia đình ông Phương, bà Tâm sinh sống
yên ổn, lao động bình thường trên mảnh đất, thửa ruộng mà họ
có, hẳn mọi sự đã khác. Nhưng trên đất nước này, dường như
mọi điều bình thường đều trở nên bất thường, hoặc xa vời,
hoặc không tưởng.
Thứ gì bị cướp, thì giữ. Điều gì bị tước đoạt, phải đấu tranh dành lại. Đáng quý, họ không chỉ “đòi” cho mình, cho gia đình mình mà “đòi” cho bao người khác nữa. Và đòi một cách trí tuệ, quyết liệt, bền bỉ, không khoan nhượng, kể cả hy sinh cho người khác. Nguyễn Thị Tâm, Trịnh Bá Phương thuộc về một cộng đồng đau khổ và những phận người bị tước đoạt. Chính vì thế, tuy không chuẩn bị, không định trở thành những người hoạt động nhân quyền, thì lý tưởng và sự quả cảm của họ khiến những ai biết đến đều ủng hộ, khâm phục và ngưỡng mộ.
Gia đình bà Tâm, gia đình ông Phương và nhiều hộ dân khác
tại Dương Nội bị quận Hà Đông “thu hồi” đất trái phép từ năm
2008. Họ đã đi khiếu kiện ròng rã hơn 10 năm nay nhưng vẫn chưa,
và có lẽ sẽ không bao giờ được giải quyết. Tường thuật của
luật sư Lê Văn Luân về phiên tòa sáng ngày 15 Tháng Mười Hai
2021 có một chi tiết về bà Tâm như sau:
“Luật sư Phạm Lệ Quyên hỏi:
-Bà có thường xuyên giúp đỡ những người yếu thế hoặc
những người đồng cảnh ngộ với bà không?
Bà Nguyễn Thị Tâm đáp:
-Tôi đi khiếu kiện nhiều năm, và tôi nhìn thấy nhiều
cảnh đời bất công ngang trái. Tôi làm nhiều việc và còn nhiều
khó khăn. Là một nông dân, nhưng tôi vẫn kêu gọi giúp đỡ hàng
trăm người đi khiếu kiện đất đai ăn nằm vật vờ ở Ngô Thì
Nhậm và trụ sở tiếp dân Trung ương ở Hà Đông. Mặc dù tôi
vẫn nghèo khó, nhưng tôi còn giúp người khác không lấy một
đồng, một nghìn nào, vì nhiều người còn bị cướp nhiều hơn
tôi và khổ hơn tôi nhiều lần…
Nói tới đây bà Tâm bật khóc nức nở và nghẹn ngào không
nói tiếp được. Sau khi định thần và lấy lại sự bình tâm, bà
Tâm lại nói tiếp:
-Họ bị cướp hết, cướp hết không còn chỗ ở, nên tôi
rất đồng cảm với nỗi đau của bà con. Bà Tâm vẫn khóc nghẹn
ngào mà không trình bày được tiếp. (Hết trích).
Bà Tâm, ông Phương bị xử tù vì vốn dĩ đã mang nhiều
“trọng tội”, theo quan điểm của nhà nước. Nhưng có lẽ sẽ chưa
bị bắt đâu, nếu không “dính dáng” vào vụ Đồng Tâm. “Dính dáng”,
tức là dám truyền tải những thông tin, hình ảnh, diễn biến kinh
hoàng xảy ra ở Đồng Tâm vào Tháng Một 2020 ra trước công luận.
Toàn là những thông tin nhà nước muốn giấu diếm, bưng bít cả.
“Dính dáng”, tức là dám đồng cảm, thương xót, bênh vực, giúp
đỡ những người dân oan cùng cảnh ngộ. Đúng là tréo nghoe. Chỉ
có ở xứ này mới có những sự thật đến mức hoang đường như
thế. Thế nên, luật sư Nguyễn Văn Miếng mới gọi đây là vụ án
“hậu Đồng Tâm”.
Trước tòa án cộng sản, Trịnh Bá Phương không chỉ cho công
luận thấy ông vẫn kiên cường, mạnh mẽ như luôn thế, đó còn
là hình ảnh của người đàn ông lịch lãm, điềm đạm và mẫn tuệ
dù phải chịu đựng những ngày tháng đầy kinh khiếp trong ngục tù.
Biên bản ghi chép của luật sư tại phiên sơ thẩm đã công bố
nhiều thông tin rợn người. Trịnh Bá Phương bị bốn tên liên
tục đánh đập trong quá trình tạm giam, lấy cung. Chúng đặc biệt
“ưu tiên” đánh vào bộ phận sinh dục của Phương. Chúng tra tấn
tinh thần, dọa không “khai báo” sẽ bị đưa vào trại tâm thần. Mà
chúng đưa ông vào trại tâm thần thật. Chúng nhốt Phương trong
một căn phòng nhỏ như cái hộp, đến nỗi cầm cốc nước lên
uống còn khó khăn. Thế mà vẫn không khuất phục được người
đàn ông bình dị mà phi thường này. Xin nghe lời nói cuối cùng
của Trịnh Bá Phương, như một bản luận tội dành cho thể chế
đã cầm tù ông:
“Tôi đấu tranh với mong muốn đất nước tôi không còn tình
trạng hàng trăm người bị đánh chết trong đồn công an.
Tôi đấu tranh với mong muốn không còn tình trạng người
Việt phải rời bỏ quê hương đi làm thuê ở xứ người qua những
tổ chức buôn người với vỏ bọc xuất khẩu lao động.
Tôi đấu tranh với mong muốn không còn tình trạng ruộng
đất với bờ xôi ruộng mật là sinh kế của người nông dân bị
đảng cộng sản cướp đoạt.
Tôi đấu tranh với mong muốn không còn tình trạng đảng cử,
dân bầu và người dân phải được bầu cử tự do và tôi dấu
tranh để người dân chúng tôi không còn bị cai trị bởi đảng
cộng sản Việt Nam, một tổ chức hèn với giặc, ác với dân.
Tôi đấu tranh với mong muốn không còn tình trạng áp bức bóc
lột và tôi chống đảng cộng sản Việt Nam là việc làm chính
nghĩa.
Tôi không có tội với dân với nước. Chính đảng cộng sản
Việt Nam mới là tổ chức phản bội, bán nước, hại dân.
Nhân dân và lịch sử sẽ phán xét tội ác của đảng cộng
sản đã gây ra với dân tộc Việt Nam”.
Thiết nghĩ, không cần bình luận gì thêm về hình ảnh
Trịnh Bá Phương, Nguyễn Thị Tâm, hay những diễn biến bên trong
phiên tòa. Kinh nghiệm từ những vụ án xét xử giới bất đồng
chính kiến chắc hẳn khiến ông Phương, bà Tâm hiểu rõ sự
vắng mặt của những người thân trong phiên tòa của mình. Họ bị
bắt, bắt hết không chừa một ai. Từ người thân như cha ruột,
em ruột, vợ của Trịnh Bá Phương, con gái bà Nguyễn Thị Tâm cho
đến những người dân oan khốn khổ đều bị lôi đi, tống lên xe,
chở đến trụ sở công an rồi giam giữ ở đó cho đến khi phiên
tòa kết thúc mới được thả. Điều vô lý và nhẫn tâm này không
thể xảy ra ở những quốc gia dân chủ, nhưng tại Việt Nam, nó
trở thành bình thường đến mức hiển nhiên.
Hôm nay, và rất lâu sau nữa tôi sẽ không thể nào quên
được hình ảnh hai thằng con trai bé xíu của Trịnh Bá Phương ngơ
ngơ ngác ngác đứng trước trụ sở công an phường Dương Nội,
nơi đang giam giữ mẹ nó. Thằng em mới hơn một tuổi, đi chân
đất, ống quần tớn đến tận đầu gối.
Thằng anh chân đi dép trái, tay cầm túi ni-lông đựng lỉnh
kỉnh nào sữa, nào bánh, chắc là ai đó vừa dúi cho. Có lẽ, phải
nhiều năm nữa, hai anh em mới hiểu vì sao hôm nay chúng phải
đứng bơ vơ giữa trời mùa đông rét mướt, trước trụ sở công
an, không có người thân nào bên cạnh.
Thằng em chào đời được vài ngày thì bố, bà nội và chú
ruột bị bắt. Bà nội Cấn Thị Thêu của chúng đi tù lần này là
lần thứ ba. Mấy tháng trước, bà và chú Trịnh Bá Tư bị kết
án mỗi người tám năm tù giam. Người ta dự tính sẽ đưa bà và
chú Tư ra tòa phúc thẩm vào ngày 24 Tháng Mười Hai sắp tới.
Chắc cũng lành ít, dữ nhiều. Ông nội Trịnh Bá Khiêm của bọn
trẻ cũng là một cựu tù oan. Hôm nay, nhà cầm quyền đưa bố nó
ra tòa để kết án. Nhưng vì họ không muốn gia đình lũ trẻ được
thấy mặt nhau dù chỉ qua một ánh mắt chớp nhoáng vào cuối
phiên xét xử, nên đã bắt mẹ nó. Công an lôi mẹ nó đi, lấy lý
do là để… test covid, rồi tiện thể giam ở đó luôn.
Hai đứa bé sinh ra trong gia đình dân oan, có ông tù, bà tù,
bố tù, chú tù. Tức là gần như mọi thành viên trong gia đình
chúng đều là những người tù lương tâm. Hoàn cảnh và thân
phận của anh em chúng, sao mà giống với con gái của tôi thế. Bé
Tôm nhà tôi cũng bị mất nhà khi mới được 13 tháng tuổi. Nó
sinh ra trong một gia đình cũng rặt những người tù: ba tù, mẹ
tù, chú tù. Đấy là chưa kể đến ông nội, ông cố là những
cựu quân nhân cán chính VNCH bị lùa đi cải tạo sau biến cố 1975.
Đất nước này, đúng là dư thừa những điều buồn thảm.
Có nơi nào như xứ “thiên đường xã nghĩa” này hành xử
với dân chúng, với con trẻ như thế không? Tôi muốn nói chế
độ này, rằng đây không chỉ là những án tù, đừng bắt con trẻ
sau này lớn lên phải trở thành những người chống đối như
thế hệ cha ông chúng!
Sài Gòn, 16 Tháng Mười Hai 2021
Phạm Thanh Nghiên
Nhận xét
Đăng nhận xét