Canada – Trung Quốc: Vấn đề rất nghiêm trọng

Canada - Trung Quốc: Vấn đề rất nghiêm trọng

Thủ tướng Canada Justin Trudeau gặp Chủ tịch Tập bên lề Thượng đỉnh G20, Bali, Indo

Trần Gia Huấn

Thủ tướng Canada đã nêu lên “vấn đề rất nghiêm trọng” mà Trung Quốc là thủ phạm. Mạng lưới tình báo Trung Quốc đã hoạt động rất táo tợn can thiệp vào mọi lĩnh vực nội bộ và an ninh của Canada.

Trung Quốc đã cài cắm gián điệp đánh cắp những nghiên cứu về bình điện xe hơi tại Quebec rồi gởi về Trung Quốc. Trung Quốc vận động lôi kéo giảng viên đại học thân Trung Quốc vào hệ thống giảng dạy và nghiên cứu kể cả ngành luật trong đại học Canada.

Trung Quốc đã lập lên những “đồn cảnh sát Trung Quốc”, ở hầu hết các thành phố lớn của Canada để khống chế và thao túng cộng đồng người Hoa.

Những đồn cảnh sát này nằm trong chiến dịch “Săn Cáo” (Fox Hunt) của Tập Cận Bình. Theo luật pháp Canada, thì đây là hành động phạm pháp trắng trợn. Nhiều gia đình và cá nhân người Hoa chạy trốn khỏi Trung Quốc đã bị khống chế, theo dõi, dọa nạn, gây phiền toái, hoặc bắt cóc đưa về Trung Quốc.

Canada coi việc bảo vệ công dân an toàn là nhiệm vụ hàng đầu của chính quyền mọi cấp. Mọi công dân bất kể đến từ đâu đều được luật pháp Canada bảo vệ không thể bị đe dọa và sách nhiễu.

Trung Quốc dùng nhiều thủ đoạn can thiệp vào nền dân chủ Canada. Trong lần tuyển cử vào năm 2019, Trung Quốc dùng tiền ủng hộ cho những ứng viên thân Trung Quốc, tung tin giả gây thiệt hại cho ứng viên chống Trung Quốc; thậm chí, thao túng đe dọa cử tri gốc Hoa.

Mạng lưới tình báo của năm quốc gia nói tiếng Anh được biết tới với tên Five Eyes – Ngũ Nhãn đã có đủ bằng chứng để kết luận rằng Trung Quốc đã học Nga, để can thiệp vào bầu cử Canada nhằm trục lợi trong hai cuộc bầu cử liên bang của Canada năm 2019 và 2021.

Tuần trước Canada ra lệnh cho ba công ty của nhà nước Trung Quốc phải rút hết vốn, và ngừng mọi hợp đồng khai thác kim loại hiếm trên toàn lãnh thổ.

Canada có trữ lượng lớn nickel và cobalt quan trọng phục vụ cho kỹ thuật năng lượng sạch. Canada cho biết tất cả những công ty nước ngoài do nhà nước sở hữu bất kể lớn bé, trong mọi lĩnh vực đều phải “coi lại” rất cẩn thận. Canada ủng hộ mọi người nước ngoài đầu tư vào Canada, nhưng Canada sẽ đáp trả nếu đe dọa tới an ninh quốc gia. Đây là một quyết định đã được xem xét kỹ qua nhiều bước, bởi nhiều chuyên gia trong ngành an ninh và tình báo.

Quan hệ Canada – Trung Quốc đã trở nên rất căng thẳng từ 2018 khi Canada bắt bà Mạnh Vãn Chu, phó giám đốc tài chính Hoa Vi, theo lệnh dẫn độ của Mỹ. Lập tức Trung Quốc bắt hai công dân Canada với cáo buộc gián điệp để trả đũa.

Măt tiền của một đồn cảnh sát Trung Quốc tại Toronto, Canada

Sau những cuộc thương lượng cam go giữa ba quốc gia Mỹ – Canada – Trung Quốc, kéo dài gần 3 năm, bà Mạnh được phóng thích, cùng ngày với hai công dân Canada.

Canada cấm Hoa Vi không được tham gia xây dựng mạng lưới thông tin 5G vì lý do an ninh. Từ đó đến nay, Canada và Trung Quốc vẫn giữ nguyên mối quan hệ “hận thù”. Trung Quốc theo đuổi đường lối ngoại giao “Chiến Lang” điển hình với Canada.

Các nhà ngoại giao Canada nhận định rằng: Trung Quốc thường có thói quen đánh vào điểm yếu nhất. Trung Quốc cho rằng thủ tướng Justin Trudeau của Canada khá trẻ, sinh năm 1971, ít kinh nghiệm chính trị nên dễ ăn hiếp. Hơn nữa, Trung Quốc còn cho rằng Canada là quốc gia yếu nhất trong nhóm G7, nên tập chung đánh úp Canada trước khi đánh Mỹ.

Thiết tưởng, những quốc gia Âu châu, điển hình là Đức và Hung, đang có chính sách thân thiện với Trung Quốc nên coi Canada là một bài học.

Canada - November 16, 2022

Trần Gia Huấn

----------