Không gian, chiến tuyến cuối cùng là chiến trường đầu tiên của thế kỷ 21

Không gian, chiến tuyến cuối cùng là
chiến trường đầu tiên của thế kỷ 21

John Haughey _ Cẩm An

Đây không phải là những điểm nổi bật trong một loạt phim truyền hình trên Sci-Fi (SyFy) Channel sắp ra mắt nhưng có thể là một phần của một bộ phim tài liệu của History Channel vì tất cả những điều nêu trên đã xảy ra ở hết cả trên kia rồi — nghĩa là, từ trên bầu trời xanh phía trên đến hố đen cận không gian của Trái Đất.

Không gian có thể là chiến tuyến cuối cùng, nhưng giờ đây nó lại là chiến trường đầu tiên, như được thể hiện qua việc Nga can thiệp không gian mạng của Ukraine và các hệ thống vệ tinh GPS của các quốc gia Âu Châu khác trước khi phát động cuộc xâm lược hồi tháng 02/2022.

Trong quân đội Hoa Kỳ, có hai tổ chức chủ yếu tham gia bảo vệ lợi ích của nước này trong không gian — nơi có 8,225 vệ tinh trên quỹ đạo tầm thấp của Trái Đất và gần 1,000 vệ tinh trên quỹ đạo địa tĩnh (GEO) — trong một “khu vực trách nhiệm” chung bắt đầu từ 62 dặm (gần 100 km) phía trên hành tinh này.

Bộ Tư lệnh Không gian Hoa Kỳ gồm 18,000 thành viên, một bộ chỉ huy hợp nhất tất cả các quân chủng trực thuộc Bộ Quốc phòng (DOD), và Lực lượng Không gian Hoa Kỳ gồm 8,600 thành viên, quân chủng thứ tám của Hoa Kỳ được thành lập vào tháng 12/2019, là những lực lượng canh giữ không gian của quốc gia này.

Bộ Tư lệnh Không gian và Lực lượng Không gian chuyên trách bảo đảm an ninh cho thông tin liên lạc qua vệ tinh toàn cầu, “nhận thức về miền không gian,” “hiệu ứng kiểm soát không gian” tấn công và phòng thủ, cùng các dịch vụ định vị, điều hướng, và đo thời gian (PNT) kỹ thuật số mà tất cả đều quan trọng đối với các hoạt động chỉ huy-và-kiểm soát quân sự trong không gian vũ trụ và trên Trái Đất.

Từ đầu tháng Ba, Ủy ban Quân vụ Thượng viện Hoa Kỳ đã và đang nhóm họp với các chỉ huy của Bộ Tư lệnh Không gian và Lực lượng Không gian — cũng như sẽ họp với nhiều quan chức quân sự cho đến hết tháng Sáu để tìm hiểu về yêu cầu ngân sách 886.3 tỷ USD cho Tài khóa 2024 (FY24) của DOD — để thảo luận về các mối đe dọa trong không gian và những gì họ cần để chống lại những mối đe dọa đó.

Phi cơ vũ trụ của Trung cộng

Hôm 06/03, Tướng James Dickinson thuộc Bộ Tư lệnh Không gian, đã làm chứng trước ủy ban này liên quan đến yêu cầu trị giá 33.3 tỷ USD của Ngũ Giác Đài, cùng với những thứ khác, để phát triển “kiến trúc không gian đàn hồi” và cải thiện các năng lực chỉ huy-và-kiểm soát không gian.

Hôm 14/03, Tư lệnh các Hoạt động Không gian của Lực lượng Không gian, Tướng B. Chance Saltzman đã làm chứng trước ủy ban này về yêu cầu ngân sách 30 tỷ USD cho FY24, tăng 5.5 tỷ USD so với những gì Quốc hội đã thông qua trong năm nay.

Ông Saltzman cho biết những khoản đầu tư này là cấp bách bởi vì Hoa Kỳ “phụ thuộc rất nhiều vào việc bảo đảm rằng các năng lực không gian của mình sẽ có sẵn sàng” trong một cuộc đối đầu quân sự, mà khiến nước này dễ bị những tác nhân xấu nhận ra sự lệ thuộc đó và huấn luyện cũng như lợi dụng điều này.

“Người Trung cộng và người Nga đã nghiên cứu về chúng ta,” ông nói. “Họ sẵn sàng đặt chúng ta vào thế bất lợi” ngay lập tức trong bất kỳ cuộc đối đầu quân sự nào.

Ông cho biết cả hai quốc gia này đều được đầu tư rất nhiều vào “năng lực phản công trong không gian” bao gồm nhiều loại vũ khí mà họ đã thử nghiệm và, trong một số trường hợp, được khai triển có thể khiến các tài sản liên lạc toàn cầu gặp rủi ro.

Trước ủy ban, ông Dickson đã trình bày một số tiến triển về vũ khí “phản công trong không gian” quan trọng của Trung cộng và Nga.

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã phát triển các tàu vũ trụ được vũ trang có thể lướt trên quỹ đạo thấp của Trái Đất và hạ gục các vệ tinh, và trong năm 2021, nước này đã tiến hành một “vụ phóng quỹ đạo phân đoạn” đầu tiên cho một hỏa tiễn đạn đạo trong một đầu đạn lướt siêu thanh (HGV) có thể giúp họ nhanh chóng phóng vũ khí từ không gian xuống mặt đất.

Nga tập luyện phá hủy các vệ tinh

Ông Saltzman xác nhận trong lần làm chứng trước các thượng nghị sĩ rằng tháng 11/2021, Nga đã tiến hành một cuộc thử nghiệm hỏa tiễn chống vệ tinh (ASAT) “báo hiệu trước tương lai về chiến tranh” trong không gian mà nước này đã đầu tư hào phóng vào đó.

Sự thoải mái hoạt động trong không gian đó của Nga đã được thể hiện rõ ràng khi nước này xâm lược Ukraine, không phải ở việc can thiệp các hệ thống liên lạc của “kẻ thù” mà ở việc đe dọa làm như vậy trên toàn cầu để “trả đũa” các vệ tinh thương mại mà Ukraine đang khai thác.

Ông Saltzman cho biết những tiến bộ của Nga trong chiến tranh điện tử và trong vũ khí năng lượng định hướng đều được thiết kế để làm tê liệt một kẻ thù trong không gian như là đòn tấn công mở đầu trong bất kỳ cuộc xung đột nào.

“Không gian là một công cụ điều chỉnh lực lượng và họ muốn tấn công nó” và sẽ làm như vậy trước tiên bằng các cuộc tấn công mạng vào các trạm trên mặt đất, biến “mặt đất cũng là một phần của không gian,” ông nói.

Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (Cộng Hòa-Alaska) cho biết, “Họ nói rằng chiến tranh với Trung cộng sẽ bắt đầu trong không gian,” và hỏi ông Saltzman liệu ông có đồng ý với những gì “họ nói” hay không.

Ông cho biết ông đồng tình bởi vì chiến tranh đã đang được tiến hành trong không gian rồi. Điều này khiến cho nhiệm vụ đầu tiên của Lực lượng Không gian là “tránh được hoạt động bất ngờ” của một kẻ xấu.

Ông Saltzman cho biết cách phòng thủ tốt nhất trong không gian sẽ là một cách phòng thủ chung được xây dựng dựa trên một liên minh gồm “các quốc gia có cùng chí hướng” muốn đồng tồn tại một cách hòa bình trong không gian để phát triển thương mại.

Ông nói Hoa Kỳ đang dẫn đầu một nỗ lực toàn cầu nhằm “thiết lập các chuẩn mực về hành vi có trách nhiệm” để hướng dẫn các quốc gia cách tiến hành công việc trong không gian, đồng thời lưu ý rằng Bộ Quốc phòng đã công bố một đề xướng về ‘Các nguyên lý Hành vi trong Không gian’ và Hoa Kỳ đã ký Sáng kiến Các hoạt động Không gian Liên minh bảy quốc gia nhìn nhận rằng “chúng ta phải hành xử theo một cách nhất định nếu chúng ta muốn có một miền không gian an toàn, bền vững.”

Trung cộng, Nga — và dần dần là Bắc Hàn và Iran — “không hề quan tâm đến nỗ lực này,” ông Saltzman cho biết. “Thật không may, những chuẩn mực mà họ đang nói đến không phải là những chuẩn mực mà chúng ta ủng hộ, và họ không thích những chuẩn mực mà chúng ta ủng hộ.”

John Haughey _ Cẩm An

----------