An ninh mạng ở 63 tỉnh thành: Gia tăng đàn áp?
An ninh mạng ở 63 tỉnh thành: Gia tăng đàn áp?
Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang mới đây nói trước Quốc hội (cs) Việt Nam rằng Bộ này đã bố trí lực lượng an ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao ở công an 63 tỉnh, thành. Mục đích là để tăng cường chống tội phạm công nghệ cao. Tuy nhiên, một số nhà hoạt động nhân quyền trong và ngoài nước bày tỏ quan ngại đây là động thái tăng cường đàn áp tự bày tỏ ý kiến của người dân trên mạng.
Lo ngại bất ổn trong xã hội
Trong viên chất vấn sáng 22/8 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tân Bộ trưởng Công an cho biết Bộ này đang đẩy mạnh việc thực hiện các biện pháp để chống tội phạm công nghệ cao. Các biện pháp được áp dụng là tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân và triển khai lực lượng an ninh mạng ở tất cả 63 tỉnh thành trên cả nước.
Ông Trần Anh Quân, một người trẻ hoạt động xã hội ở Sài Gòn, hôm 23/8/2024 khi trao đổi với RFA nhận định:
“Trên thực tế thì bộ công an đã thành lập phòng an ninh mạng ở các tỉnh thành từ nhiều năm nay với phòng PA05. Việc đàn áp quyền tự do ngôn luận bằng lực lượng an ninh mạng thì là điều chắc chắn rồi. Vì hiện nay kinh tế khó khăn mà tham nhũng hoành hành, người dân đang rất bức xúc. Công an phải tìm mọi cách triệt tiêu quyền tự do ngôn luận chứ nếu để người dân thoải mái chia sẻ tin thật với nhau thì rất nguy hiểm cho chế độ độc tài.”
Thời gian gian gần đây, kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn do nhu cầu tiêu dùng trên toàn cầu giảm và ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2023 đạt 5,05%, thấp hơn so với mục tiêu được Chính phủ đề ra là 6,5%, chủ yếu vẫn dựa vào xuất khẩu từ khối doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI).
Các vụ án tham nhũng lớn thuộc Ban chỉ đạo Trung ương Phòng/Chống Tham nhũng theo dõi, chỉ đạo đã được đưa ra xét xử thời gian qua cũng khiến dư luận chú ý khi kéo theo nhiều quan chức cấp cao phải vào tù hoặc mất chức như các vụ án của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, vụ bộ xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á… Hai phó thủ tướng của Việt Nam là Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam đã bị mất chức do những sai phạm trong quản lý thời COVID, trong khi Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng phải từ chức vì những sai phạm trong thời gian này.
Trong khi đó, theo truyền thông Nhà nước, một chủ tài khoản Facebook tại Thành phố Hồ Chí Minh, tên viết tắt N.T.M.H., vào ngày 11/10/2022 đã bị Công an làm việc tại cơ quan do đăng thông tin liên quan Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài gòn (SCB) - thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, kêu gọi rút tiền tại SCB nhưng cơ quan công an cho là ‘tạo tâm lý bất an đối với những người gửi tiền, tác động xấu đến tình hình an ninh, trật tự’.
Luật sư Nhân quyền Nguyễn Văn Đài - một cựu tù nhân lương tâm hiện đang sinh sống ở Đức - cho biết về việc tài khoản mạng xã hội của ông bị xóa hay chặn:
“Chỉ riêng từ tháng 6/2024 đến nay, tôi đã bị xóa đến 10 kênh YouTube. Mỗi lần tôi lập kênh YouTube mới là tôi lập hai đến ba kênh để dự phòng, nhưng sau đó họ xóa liên tục, đến bây giờ phải mượn một kênh của bạn bè để sử dụng. Còn trên Facebook ngày nào cũng bị chặn các video hay bài viết, họ nói là theo yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam, vì những video hay bài viết này không được xuất hiện ở Việt Nam, chuyện đó xảy ra gần như hàng ngày.”
Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an cho biết, thời gian qua đã yêu cầu Google gỡ bỏ, vô hiệu hóa 6.300 video bị cho là có nội dung không phù hợp ở Việt Nam. A05 cũng đề nghị Facebook gỡ bỏ gần 550 bài viết, tài khoản cá nhân và fanpage có nội dung mà cơ quan này cho là xấu, độc.
Theo Luật sư Nhân quyền Nguyễn Văn Đài, Chính quyền Việt Nam rất sợ tự do ngôn luận với mục đích là để thay đổi đất nước, chuyển đổi từ một thể chế độc tài độc đảng sang một chế độ dân chủ. Ông nêu dẫn chứng về những cuộc biểu tình ở Bangladesh thời gian gần đây dẫn đến việc Thủ tướng nước này phải từ chức và chạy trốn sang nước ngoài và cho rằng Bộ Công an Việt Nam cũng lo ngại về ảnh hưởng dây chuyền.
“Một trong những yếu tố dẫn đến cuộc cách mạng màu ở Bangladesh là những bất công do chính quyền gây ra. Để thực hiện được điều đó các sinh viên cũng như giới trẻ Bangladesh đã liên kết với nhau một cách rất mạnh mẽ thông qua những ứng dụng ở trên mạng xã hội. Điều này làm cho chính quyền cộng sản Việt Nam rất lo sợ, do vậy họ buộc phải triển khai những cơ quan an ninh mạng ở các tỉnh thành, để có thể theo dõi trực tiếp từ địa phương. Sau đó họ sẽ đưa ra những chính sách để đàn áp.”
Lực lượng an ninh mạng hiệu quả đến mức độ nào?
Luật An ninh mạng của Việt Nam đi vào hiệu lực từ đầu năm 2019 và được Chính phủ khẳng định là để đảm bảo môi trường mạng an toàn hơn cho người dùng. Các nhà hoạt động xã hội và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế đã chỉ ra rằng Luật này đã không phát huy được tính hiệu quả bảo vệ an toàn mạng mà thường được dùng để đàn áp các tiếng nói mà Chính phủ cho là bất đồng quan điểm với Đảng và Nhà nước.
Trước đó, vào ngày 8/1/2018 Bộ Quốc phòng cũng công bố quyết định thành lập Bộ tư lệnh tác chiến không gian mạng với nhiệm vụ được nói là bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng và công nghệ thông tin trong toàn quân. Lực lượng này còn được gọi là lực lượng 47 với 10,000 người. Theo Tổ chức phóng viên không biên giới RSF, Lực lượng này chống lại những tiếng nói dân chủ và những người bị cho là chống đối chính phủ. Lực lượng 47 đã sử dụng các công nghệ kỹ thuật số để đe dọa, giám sát hoặc kiểm duyệt các nhà báo và do đó làm giảm nghiêm trọng quyền tự do thông tin trên Internet.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí thuộc đoàn Hà Nội, tại phiên chấn vấn hôm 22/8/2024 đã nhận định tội phạm trên không gian mạng đang ngày càng trở nên phức tạp.
“Đông đảo cử tri cho rằng Chính phủ cần tổ chức một lực lượng chống tội phạm trên không gian mạng nhiều hơn, bài bản, đầy đủ hơn để đủ sức ngăn chặn tội phạm này.” - ông Nguyễn Anh Trí chất vấn tại Quốc hội.
Theo số liệu của Bộ Công an, số tiền người dân bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt trên mạng trong năm 2023 tăng gấp rưỡi so với năm 2022, tức là tăng từ 8.000 lên 10.000 tỷ đồng và các vụ án đã bị khởi tố vì tội lừa đảo trên không gian mạng lên đến 1.500 vụ.
Ông Trần Anh Quân cho nhận định về vấn đề này:
“Dù lực lượng an ninh mạng được thành lập bấy lâu nay nhưng tội phạm trên mạng vẫn càng ngày càng tăng cao chứ không thấy giảm. Người dân vẫn thường xuyên bị lừa khi bấm vào các link lạ rồi bị mất toàn bộ tài sản, hoặc dính vào các đường dây cờ bạc trên mạng.”
Theo ông Quân, dù lực lượng an ninh mạng được thành lập bấy lâu nay nhưng tội phạm trên mạng vẫn càng ngày càng tăng cao chứ không thấy giảm. Người dân vẫn thường xuyên bị lừa khi bấm vào các link lạ rồi bị mất toàn bộ tài sản, hoặc dính vào các đường dây cờ bạc trên mạng.
Ngay cả người được cho là có bề dày thành tích công tác đấu tranh phòng chống tội phạm mạng - Cựu trung tướng Phan Văn Vĩnh, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Bộ Công an, vẫn bị kết án 9 năm tù hồi năm 2018 vì bảo kê đường dây đánh bạc qua mạng.
Đàn áp trên mạng sẽ gia tăng trong thời gian tới?
“Bây giờ họ triển khai mạnh mẽ và bài bản trên toàn quốc thì điều này sẽ gây khó khăn rất nhiều cho những hoạt động, đặc biệt là người dân ở các địa phương, khi họ muốn bày tỏ quan điểm trên mạng xã hội. Với chính sách đàn áp như vậy thì sẽ càng ngày càng khó khăn hơn cho người dân ở trong nước, khi họ muốn lên án phê bình, hay bày tỏ những bức xúc trong cuộc sống, chứ không phải là chống đối chế độ.”
Theo Báo cáo về Tự do trên thế giới 2023 có tên gọi tạm dịch là “50 năm đấu tranh cho dân chủ”, của Tổ chức nhân quyền Freedom House, các quyền tự do ngôn luận, tự do tôn giáo và các hoạt động xã hội dân sự tại Việt Nam bị hạn chế chặt chẽ. Chính quyền ngày càng kìm hãm việc người dân sử dụng mạng xã hội và Internet để lên tiếng và chia sẻ thông tin. Cụ thể năm 2023, điểm số tự do của Việt Nam là 19/100, bằng với năm 2022. Do đó, Việt Nam vẫn tiếp tục bị đánh giá là “không có tự do”, cùng với 67 quốc gia và vùng lãnh thổ được xếp loại khác.
Nhà hoạt động xã hội Trần Anh Quân cho rằng, phát biểu của ông Lương Tam Quang về việc triển khai lực lượng an ninh mạng trên 63 tỉnh thành, “cũng là lời tuyên chiến với quyền tự do ngôn luận của người dân.".
.png)
Nhận xét
Đăng nhận xét